TS Bùi Tá Long (Viện Môi trường – Tài nguyên, ĐH Bách Khoa TP.HCM) và các cộng sự vừa cho ra mắt phần mềm đầu tiên ở VN ứng dụng công cụ chứng từ điện tử (e-manifest), thẻ điện tử (e- card) vào công tác quản lý chất thải nguy hại (CTNH) tại TP.HCM. Phần mềm này có tên H-Waste, bao gồm cả phần cứng và phần mềm.
Công nghệ mới trong quản lý CTNH
Ở VN, công nghệ e-card đã được ứng dụng trong một số lĩnh vực như: quản lý ra vào tại công sở, quản lý bệnh nhân, quản lý lộ trình xe, bán vé điện tử, nhận dạng xe qua trạm thu phí.
Theo TS Bùi Tá Long, hiện nay, công tác quản lý CTNH (dầu, sơn, mực, bơm kim tiêm y tế…) ở TP.HCM vẫn theo phương pháp thủ công bằng giấy. Lực lượng thu gom CTNH lại thường đổ bừa theo kiểu “du kích” để đối phó với cơ quan quản lý, gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng.
“H-Waste ứng dụng công nghệ e-card sẽ giải quyết được vấn đề bức xúc đó”, theo TS Long.
Thẻ chip để quản lý chất thải nguy hại (Ảnh: Phan Tú) H-Waste bao gồm đầu đọc thẻ Mifare CV6600, được thiết kế trên nền tảng vi xử lý 8 bit. Thẻ chip thông minh Mifare không tiếp xúc có dung lượng 1Kbyte, tốc độ truyền dữ liệu 160 kbit/s, có khả năng lưu trữ dữ liệu 10 năm và cho phép đọc, ghi tới 100.000 lần.
Quy trình quản lý CTNH gồm ba bước. Đầu tiên, e-card được sử dụng tại chủ nguồn thải (CNT) và chủ xử lý (CXL), lúc này thông tin về CTNH đã được ghi vào thẻ và báo về Sở Tài nguyên- Môi trường (Sở TNMT).
Sau đó, CNT (các đơn vị phát sinh CTNH) nhập thông tin cho chứng từ điện tử, thông tin này được ghi vào e-card và truyền về Sở TNMT.
Tại công ty xử lý CTNH sẽ diễn ra thủ tục tiếp nhận thông tin qua e-card và làm thủ tục xác nhận xử lý xong tại H-Waste.
PGS.TS Nguyễn Văn Phước- Phó Giám đốc Sở TNMT TP.HCM đánh giá: “Mô hình H-Waste ứng dụng e-card đã ứng dụng công nghệ RFID- công nghệ nhận dạng tần số không dây đánh dấu một bước phát triển công nghệ mới ứng dụng trong công tác quản lý CTNH hiện nay”.
Ứng dụng thiết thực
Theo khảo sát của Sở TNMT TP.HCM, mỗi ngày TP phát thải 1.900- 2000 tấn chất thải rắn sinh hoạt, trong đó có khoảng 500-700 tấn CTNH.
Hiện nay, Sở TNMT phải thực hiện đăng ký từ 12.000- 14.000 sổ CNT cho các đơn vị phát sinh chất thải trên TP. Bên cạnh đó, TP còn có khoảng 9000 cơ sở SX nhỏ, trong một tháng, mỗi cơ sở phải sử dụng một cuốn chứng từ quản lý CTNH. Các nhà máy lớn, một tuần phải sử dụng một cuốn chứng từ. Hơn 200 cơ sở y tế phải tổ chức thu gom CTNH mỗi ngày.
Do đó, nếu nhập chứng từ bằng tay, mỗi năm Sở TNMT phải nhập trên 2 triệu chứng từ, tương đương với ngày công làm việc của 40 người/ năm.
Mô hình ý niệm phần mềm H- Waste (Ảnh do TS Long cung cấp) Ứng dụng công nghệ e-card, các báo cáo liên quan đến CTNH sẽ được thực hiện một cách tự động, chính xác. Đội ngũ quản lý CTNH sẽ không phải mất thời gian cho công việc nhập chứng từ, thống kê, xử lý, in ấn…
Bên cạnh đó, nếu CNT phát sinh chất thải mới, hệ thống phần mềm sẽ tự động cập nhật, bổ sung cho CXL.
Theo ông Phan Minh Tân- Giám đốc Sở KH & CN TP.HCM: “Phần mềm H-Waste ứng dụng công nghệ thẻ điện tử đánh dấu một bước quan trọng trong quá trình triển khai Chính phủ điện tử”
“Sau khi ứng dụng H-Waste thành công với CTNH, nhóm nghiên cứu sẽ mở rộng ra đối với công tác quản lý chất thải sinh hoạt”, tác giả phần mềm, TS Bùi Tá Long khẳng định.
Phan Tú
